بازار آهن آلات در حال حاضر به یک حالت ثابت در آمده و قیمت ها نیز در روز گذشته کاهش یافت. اما بازار فولاد بر خلاف بازار آهن در روز های گذشته همچنان افزایش قیمت ها را تجربه کرده است. بدین ترتیب که در بازار داخلی امریکا اخیرا قیمت ورق تا 28 دلار افزایش داشته استو دو تا از مهم ترین کارخانه های لیدری که در آمریکا فعالیت می کنند بنام نوکور و کالیفرنیا اقدام به افزایش قیمت کرده اند. گفتنی است که سایر کارخانه ها نیز تا 24 دلار افزایش قیمت را اعلام کرده اند. البته با وجود تمام این تفاسیر، در معاملاتی که اخیر در بازار فولاد آمریکا انجام شده است، این افزایش قیمت های مذکور لحاظ نشده و نرخی که بازار برای ورق گرم 683 دلار هر تن درب کارخانه می باشد. طبق برسی های انجام شده، فعالان بازار منتظر هستند تا سایر کارخانه ها نیز از این افزایش قیمت ها حمایت و پیروی کنند.
به دلیل رونقی که اخیرا در بازار فولاد ترکیه اتفاق افتاده بود، قیمت بیلت هم افزایس یافت و بازار بهتری برای بیلت ترکیه به چشم میخورد. از طرف دیگر افزایش میزان تقاضا ها به کارخانه ها این اجازه را داده که اقدام به افزایش قیمت کنند. در بازار داخلی بیلت 5 تا 10 دلار هر تن بالا رفته 460 دلار هر تن درب کارخانه شده است.
معاملاتی در 460 تا 465 دلار نیز بسته شد. بیلت سی آی اس نیز 450 تا 455 دلار هر تن سی اف آر است که پیش از این تا 445 دلار شنیده می شد. پیش بینی میشود که در روز های آتی شاهد افزایش قیمت بیلت سی آی اس نیز باشیم. از طرفی در بازار صادرات بیلت ترکیه فعالیتی دیده نمی شود چرا که رونق بازار داخلی باعث شده کارخانه ها علاقه ای به صادرات نشان ندهند.
برخی از محصولات فروش شرکت حامیران: فولاد سردکار - فولاد گرمکار - فولاد تندبر - فولاد پلاستیک - فولاد خشکه هوایی - فولاد بهلر - فولاد SPK - فولاد MO 40 - فولاد VCN 150 - فولاد 44 33 - ورق CK 45
سیستم نامگذاری فولادها بر اساس استاندارد DIN
فولادهای غیر آلیاژی ، فولاد هایی هستند که یکسری عناصر خاصی دارند که اندازه آنها از اندازه های اعلام شده زیر هیچوقت بالاتر نمی رود. این عناصر همراه از طریق ذوب مواد اولیه وارد فولاد می شوند.
P<0.09% | S<0.06% | Ti<0.1% |
Si<0.5% | Mn<0.8% | Al<0.1% |
این فولادهای غیر آلیاژی کلا به دو قسمت تقسیم می شوند، این تقسیم بندی بر این اساس است که آیا برای این فولاد عملیات حرارتی در نظر گرفته شده است یا نه، انجام می شود.
دسته اول:فولادهای انبوه که با علامت St نشان داده می شود، که بعد از آن عددی دو رقمی می آید که حداقل استحکام کششی را نشان می دهد. طبق این استاندارد برخی اوقات نحوه تولید و همچنین موارد خاص توسط حروفی که در ابتدای St آورده می شوند. این دسته برای عملیات حرارتی در نظر گرفته نشده اند.
دسته دوم: فولادهای مرغوب هستند که از این فولادها برای عملیات حرارتی در نظر استفاده می شود. مشخصه این فولادها حرف C است، که بعد از حرف C درصد متوسط کربن به صورت صد برابر ارائه شده است.
برای جدا سازی فولادهای غیر آلیاژی و مشخص نمودن ویژگی خاصی در آنها، بعد از علامت C حروف زیر با معانی معینی می آید:
f: فولاد سخت کاری شده شعله ای یا القایی، مثلاً Cf53
k: فولاد نجیب با مقدار پائین فسفر و گوگرد، مثلاً Ck15
m: فولاد نجیب با محدوده معینی از گوگرد- نه فقط حد مجاز بالا- ، مثلاً Cm35
q: فولاد کربوره و بهسازی جهت کله زنی، Heading، سرد، مثلاً Cq35
گاهی اوقات بعد از عدد مشخصه مقدار کربن، حرف مشخصه زیر نیز می آید:
W: کیفیت فولاد ابزار، مثلاً C110W
W1: فولاد ابزار با کیفیت درجه اول، مثلاً C80W1
W2: فولاد ابزار با کیفیت درجه دوم، مثلاً C80W2
به عنوان مثال:
شماره استاندارد | علامت DIN | C% | Si% | Mn% | P%< | S%< |
1.0601 | C60 | 0.57-0.65 | <0.4 | 0.6-0.9 | 0.045 | 0.045 |
1.1221 | CK60 | 0.57-0.65 | <0.4 | 0.6-0.9 | 0.035 | 0.030 |
در استاندارد آلمانی از حروف زیر جهت مشخص نمودن روش تولید استفاده می شود:
B: فولاد بسمر
E: فولاد الکتریکی
M: فولاد زیمنس
R: فولاد آرام
T: فولاد توماس
U: فولاد نا آرام
گاهی اوقات بعد از ترکیب شیمیایی نوع عملیات انجام گرفته بر روی فولاد نیز در استاندارد DIN بیان می شود. به عنوان مثال اگر بر روی فولاد عملیات حرارتی های زیر انجام شده باشد از حروف اختصاری زیر استفاده می شود:
V: برای فولاد عملیات حرارتی شده
N: برای فولاد نرماله شده
H: برای فولاد سخت شده
K: برای فولاد تغییر شکل سرد شده
پس به طور خلاصه می توان گفت ابتدا روش تولید، سپس آنالیز شیمیایی و بالاخره بعد از آن نوبت به نوع عملیات حرارتی انجام گرفته می رسد.
به عنوان مثال C35V70 فولادی است با 0.35% C که عملیات حرارتی شده و استحکام کششی آن 700MPa می باشد.
فولادهای آلیاژی:
نامگذاری فولادهای آلیاژی تنها براساس ترکیب شیمیایی آنها می باشد. این روش، مشخصه دقیق فولاد را بیان می کند. علاوه براین، این روش، نامگذاری دقیق فولاد را در حالت بلوک خام ریخته گری را امکان پذیر می کند. البته نمی توان به نوع فرآیند و عملیات حرارتی که روی آن انجام می شود و یا خواص استحکامی آن پی برد.
نامگذاری کامل یک فولاد آلیاژی به ترتیب زیر است:
- حروف شناسایی نوع ذوب ریزی
- حروف شناسایی خواصی که مشروط به فرآیند ذوب ریزی و عمل آوری آن است
- عدد مشخصه کربن
- علامت شیمیایی عناصر آلیاژی
- عدد مشخصه افزوده های آلیاژی
- رقم مشخصه محدوده های تضمینی
- حروف مشخصه وضعیت عملیات حرارتی
- عدد مشخصه استحکام کششی تضمینی و یا سایر خواص تعیین کننده
صد برابر مقدار کربن به عنوان عدد مشخصه کربن مطرح می شود، جهت تمایز مارکهای خیلی مشابه، درصورت نیاز مقدار آن به اندازه 1 واحد کم و یا زیاد نشان داده می شود. در فولاد های آلیاژی به منظور خیلی کوتاه شدن، از علامت C صرفنظر می شود. این علامت فقط در فولادهای غیر آلیاژی قبل از عدد مشخصه C قرار می گیرد. عدد مشخصه C همواره اول قرار می گیرد.
برای مشخص نمودن اجزاء آلیاژی، اصولاً علائم شیمیایی به کار می رود. این علائم به ترتیب مقدار، بلافاصله بعد از عدد مشخص کننده کربن قرار می گیرند، در صورت یکسان بودن درصد، علائم به صورت الفبایی مرتب می شوند. بعد از این گروه علائم، اعداد مشخص کننده درصد عناصر آلیاژی به ترتیب علائم قرار می گیرند، در حقیقت گروه اعداد در کنار هم می آیند.
به عنوان یک قاعده می توان گفت که عناصر آلیاژی ای برای نامگذاری انتخاب می شوند که برای تمایز فولاد از سایر فولادهای مشابه لازم است.
اعداد مشخصه افزوده های آلیاژی و ضرایب آنها
مفهوم و هدف از استفاده از ضرایب، کوچکتر کردن اعداد مشخصه تا حد ممکن می باشد( همچنین بدون اعشار). بدین ترتیب هر فولاد را می توان بسته به نوع و مقدار آلیاژ آن مرتب کرد.
فولاد های کم آلیاژ
در این فولادها درصد عناصر آلیاژی کمتر از 5% وزنی می باشد، در اینجا استاندارد DIN به این صورت است که به جای حروف C و یا St که در فولادهای غیر آلیاژی کاربرد داشت از عددی که صد برابر مقدار متوسط کربن را به درصد مشخص می کند استفاده می شود، سپس از علامت عناصر آلیاژی به ترتیب زیاد بودن آن عنصر استفاده می شود و همچنین ضرایب معینی برای نمو دادن درصد عناصر آلیاژی انتخاب می گردد. به صورتی که این ضرائب در مقدار درصد متوسط آن عنصر آلیاژی ضرب می شود. بدین معنی که بایستی عدد ذکر شده در نام آلیاژ را بر این ضرایب تقسیم نمود تا درصد عنصر مورد نظر در آلیاژ بدست آید.
این ضرایب برای عناصر مختلف به صورت زیر هستند:
ضریب | عناصر آلیاژی |
4 | W, Si, Ni, Mn, Cr, Co |
10 | Ti, Mo, Al, V, Cu |
100 | N, C, S, P |
به عنوان مثال: 15Cr3 فولاد کم آلیاژی می باشد که مقدار متوسط کربن آن 15/0% بوده و ضمناً عنصر آلیاژی آن کرم حدود 75/0% می باشد. فولاد E36CrNiMo4V فولادی است که روش تولید آن با استفاده از کوره ذوب الکتریکی بوده و تحت عملیات حرارتی قرار گرفته است و همچنین درصد کربن آن 36/0% و کرم آن 1% و مقادیری نیکل و مولیبدن دارد.
فولادهای پر آلیاژ
اندازه درصد عناصر آلیاژی در آنها بیش از 5% می باشد. برای نامگذاری این آلیاژها ابتدا از حرف X استفاده می شود و سپس درصد وزنی کربن را می آوریم و بعد از آن مانند فولادهای کم آلیاژ حرف اختصاری عناصر آلیاژی را به ترتیب از زیاد تا کم در فولاد می آوریم، با این تفاوت که در اینجا کربن ضریب 100 و عناصر آلیاژی دیگر ضریب 1 را دارند. مانند X20CrMo13
- حذف حرف مشخصه X
اگر عدد مشخصه مقدار کربن به دلیل عدم اهمیت حذف شود، به منظور کوتاه شدن مشخصه فولاد از نوشتن علامت X نیز صرفنظر می شود. مانند: NiCr20TiAl
• سیستم نامگذاری فولادهای ریخته گری
برای نامگذاری فولادهای ریختگی، چدنها خاکستری و چدن های چکش خوار با علامت ریختگی G شروع می کنیم، سپس بعد از علامت خط تیره (-) مشخصه فولاد ذکر می شود. مانند: G-X7CrNiNb18 9 (C:0.07, Cr: 18, Ni: 9%, Nb)
• علامت اختصاری فولادهای تند بر
علامت اختصاری فولادهای تندبر به این شکل تشکیل می شود که بعد از علامت S (فولادهای تند بر (S= Schnellarbeitsstahl) اعدادی نوشته می شود که به ترتیب مقادیر عناصر آلیاژی تنگستن، مولیبدن، وانادیم و کبالت را بیان می کند، مثلاً فولاد S 6-5-2-5. اگر فولادی کبالت نداشته باشد چهارمین عدد حذف می شود.
علامت اختصاری فولادهای تند بر
علامت اختصاری فولادهای تندبر بدین ترتیب تشکیل می شود که بعد از علامت S (فولادهای تند بر (S= Schnellarbeitsstahl) اعدادی نوشته می شود که به ترتیب مقادیر عناصر آلیاژی تنگستن، مولیبدن، وانادیم و کبالت را بیان می کند، مثلاً فولاد S 6-5-2-5. اگر فولادی کبالت نداشته باشد چهارمین عدد حذف می شود.
در این شرایط فروش نداشتن شمش فولاد خوزستان در بورس شبهات زیادی را ایجاد کرده است. بعضی ها بر این عقیده هستند که عدم فروش هشداری است برای بازار تا خودش را برای برای قیمت های جدید آماده کند. برخی دیگر هم بر این معتقدند که این افزایش قیمت به تعادل بین بازار داخلی و قیمت صادراتی کمک می کند. بخش دیگری معتقدند افزایش قیمت شمش صرفا ناشی از افزایش قیمت آهن اسفنجی است در هر حال هر دلیلی که داشته باشد بازار پس از یک سال نیاز به یک تکان داشت. در هر حال دلیل این افزایش هرچه باشد به معنای رونق در بازار نیس بلکه فقط یک نوسان قیمت محسوب می شود. با توجه به احتمال تعطیلی تولیدکنندگان آهن اسفنجی برای یک ماه همچنان محدودیت عرضه شمش تا شهریور ماه احساس خواهد شد.
برخی بر این عقیده اند که با توجه به شرایط تعطیلی تابستانه در خارج از ایران صادرات شمش با کاهش رو به رو شده و کارخانجاتی که صادرات شمش را انجام می دادند با این تعطیلی، آنها را روانه بازار می کنند.بنابراین احتمال دارد که قیمتها پایین بیاید. برخی معتقدند بنا به دلایل متعددی این اتفاق نخواهد افتاد؛ دلیل اول این است که شمش ایران کم کم برای خود در بازار جهانی جایگاه ویژه ای باز می کند. معلوم نیست سهم ایران از بازار جهانی شمش چقدر خواهد بود اما این سهم در حال افزایش است و تا رسیدن به اوج خود فرصت زیادی دارد.
شرکت حامیران استیل، دارای نمایندگی رسمی فولاد بهلر آلمان .
با وجود تصوراتی که پیش آمده بود، اعم از عملی نشدن این طرح ها و به وقوع نپیوستن تعهدات چین، در حال حاضر شاهد کاهش تولید فولاد در این کشور هستیم. طبق آمار هایی که اخیرا به دست آمده، در 18 ماه گذشته دولت چین توانسته تا حدود 100 میلیون تن از تولید فولاد خود را کاهش بدهد. لازم به ذکر است این میزانی که چین در تولید فولاد خود کاهش داده، برابر است با میزان تولید فولاد یکسال در کشور ژاپن!
چین اعلام کرد تا انتهای ماه ژوین سال جاری یعنی حدود 20 روز قبل تمامی واحد های فولادسازی غیرقانونی که محصولاتی بی کیفیت تولید می کردند را تعطیل می کند که این سیاست باعث می شود تا واحد های فولاد سازی بزرگ این کشور شاهد افزایش درآمد و سودآوری باشند. آمارها نشان می دهد در فصل اول سال 2017 میلادی میزان فروش شرکت فولادسازی بایوشان 77 درصد نسبت به سال قبل رشد کرد در حالیکه نرخ رشد فروش شرکت اهن و فولاد هی بی 59 درصد و فروش شرکت اهن و فولاد آنشان 72 درصد افزایش یافت.
رشد درآمد واحدهای فولادسازی بزرگ چین را میتوان به علت افزایش قیمت محصولات این کشور دانست.از طرف دیگر با تعطیل شدن واحدهای غیرقانونی و افزایش نظارت بر عملکرد واحدهای فولادسازی و انتشار گازهای آلاینده از واحدهای فولادسازی کمتر می شود و مشکل آلودگی هوا هم در این کشور برطرف خواهد شد.
شرکت حامیران استیل، دارای نمایندگی رسمی فولاد بهلر آلمان .
عملیات کربوره کردن به دو دسته تقسیم می شوند :
1-عملیاتی که منجر به ترکیب شیمیایی سطح فولاد می شوند که به عملیات حرارتی شیمیایی معروفند .
2-عملیاتی که بدون تغییرترکیب شیمیایی سطحباعث سخت شدن می شوند که به سخت کردن موضعی معروفند .
موقعی که یک قطعه فولاد کم کربن (0.15١%) را در موادکربن دار(مثل ذغال ) قرار داده و در درجه حرارت بالایی نظیر 925 درجه سانتی گراد حرارت دهیم،کربن از ماده کربن دار به داخل سطح قطعه نفوذ می کند که در مدت چند ساعت سطح قطعه در حدود 1.2 % کربن به خود جذب خواهد کرد ، و به این طریق می توان قطعه ای بدست آوردکه مغز آن را فولاد کم کربن و سطح آن را فولاد پر کربن تشکیل داده است .
اگر قطعه ی مزبور را سخت کنیم در سطح قطعه مارتنزیت پر کربن تشکیل می شود و دارای سختی زیادی است، این در حالی است که مغزقطعه همان درصدکربن اولیه را داراست (0.15%) واز تافنس خوبی برخوردار است .
به طور کلی محیط کربوره کردن را می توان در 3 حالت جامد ،مایع . گاز ،انجام داد:
1- کربوره کردن جامد :در این روش قطعه فولاد کم کربن را به همراه مواد کربوره کردن فولاد مثل ذغال سنگ در داخل یک قوطی در بسته گذاشته وسپس 875 تا925 درجه حرارت می دهند که با افزایش درجه حرارت ویا زمان کربوره کردن ، ضخامت لایه کربوره شده افزایش می یابد. قطعه رابه علت اینکه ممکن است در آن شکست ایجاد شود ویا سختی آن کاهش یابد،مستقیماً کوئینچ نمی کنند و ممکن است درهوا ویا در قوطی سمانتاسیون سرد کنند وسپس تا درجه حرارت سخت کردن مناسب حرارت داده ودرآب یا روغن کوئینچ کنند.
2- کربوره کردن مایع : دراین روش قطعه در مذاب مخلوط های نمک سیانید سدیم (20تا50) درصد و کربنات سدیم (40) درصد با مقادیری کلرید باریم و کلرید سدیم در دمای 870 تا 950 به صورت معلق در مذاب فوق به مدت 5 دقیقه کربوره می شود.
کربوره کردن گازی: در این روش قطعه را در 900 در جه به مدت 3 تا 4 ساعت در اتمسفری که شامل گاز هایی نظیر متان ) CH4 ) ویا پروپان کربوره می کنند .
نمونه تهیه شده را که یک فولاد 37ST است رادر ظرفی با 80%زغال سنگ ،15% ،2.5 تا 5%کربنات سدیم قرار می دهیم و پس از مدت چند ساعت نمونه را خارج کرده و جهت صاف شدن سطح و مشاهده آن، پولیش می کنیم و سختی آن را اندازه گیری می نماییم که حدود 61RA و سپس قطعه را مطابق توضیحات تئوری آزمایش مجدداً حرارت داده و پس از 10 دقیقه آن را از کوره در آورده و پولیش می نماییم و ساختارآن را مشاهده وسختی آنرا بدست می آوریم که این فولاد در حدود 83RA و ساختار مارتنزیتی داشت. و تاثیر کربوره کردن فولاد با این تست سختی به خوبی قابل مشاهده می گردد.